هنر موزاییک از دیر باز شناخته شده است و تا به امروز نیز کاربرد دارد، در بین النهرین و مصر باستان نوعی موزاییک در اندازه های کوچک و برای مصارف تزیینی ساخته می شد، ولی رومیان آن را همچون یک قالب هنری هم پایه ی دیوارنگاری به کار می بردند. صنعت موزاییک سازی توسط هنرمندان صدر مسیحیت ادامه یافت و در اوایل قرون وسطی بخصوص در قلمرو امپراتوران بیزانسی به اوج شکوفایی خود رسید.

مواد تشکیل دهنده موزاییک ماسه و سیمان است که تحت فشار و در بعضی موارد همراه با حرارت تولید می شود. از دو لایه زیرین و رویه تشکیل شده است. به دلیل اینکه لایه رویه تحت تاثیر سایش مداوم قرار دارد از ترکیبات سخت تر مانند تکه های سنگ درشت، خرده سنگ با دانه بندی متفاوت به همراه سیمان سیاه و یا سفید و پودر سنگ در تولید آن استفاده می شود.برای جلوگیری از سر خوردن روی آن با برجسته کردن لایه رویه در طرح ها و نقش های مختلف تولید می شود. برای افزایش مقاومت فشاری موزاییک فرایند اعمال فشار توام با حرارت به همراه رزین های خاص انجام می شود و موزاییک هایی با نام گرانیتی به بازار عرضه می شوند. این موزاییک ها برای سطوحی مانند کف پارکینگ که تحت تاثیر بارهای مختلف و سایش مداوم قرار دارند مناسب است.

تست کارگاهی

• ابعاد چند موزاییک را به صورت انتخابی اندازه  می گیریم، نبایستی اختلاف داشته باشند.
• ضخامت موزاییک باید حدود 25 میلیمتر باشد ضخامت کمتر باعث شکستن موزاییک هنگام حمل و یا در حین اجرا می شود.
• یک موزاییک را به صورت انتخابی می شکنیم و محل شکسته شده را مشاهده می کنیم، ضخامت رویه موزاییک اگر چه در کنارها به دلیل نوع اجرای ملات ریزی با ملاقه و به صورت دستی یا ماشینی ریخته می شود زیاد است ولی در وسط باید حدود 5 میلی متر باشد. چون هنگام ساب زدن روی موزاییک این ضخامت کمتر شده و به مرور از بین می رود و از سطح موزاییک خاک ملات بیرون می زند و برای پوشش فرش یا موکت و یا مصالح مشابه مشکل ساز میشود.
• برای ملات زیرین موزاییک نبایستی از ماسه خاک دار استفاده شده باشد.

برگرفته از کتاب "اصول سرپرستی کارگاه با روش اجرایی"  نویسنده: مهندس محمد خندق آبادی